بخش دوم از شرح وظایف ناظرین به تفکیک رشته های تاسیسات برقی و تاسیسات مکانیکی

 

متن پیش روی برگردان فایل صوتی است که به همت گروه نگارش آماده و در اختیار شما قرار گرفته است.

مرجع حقوق مهندسی ایران همیار و همراه جامعه مهندسی ایران

در ادامه بحث جلسه گذشته به شرح وظایف ناظرین تاسیسات برقی و تاسیسات مکانیکی خواهیم پرداخت.که در ابتدا از  شرح وظایف همکاران ناظر تاسیسات برقی مطلب را آغاز خواهیم کرد.

لازم به ذکر است که وظایف تمام مهندسین ناظر از زمان صدور پروانه ساختمانی آغاز می گردد.

این تصور کاملاً اشتباه است که ناظرین برق و یا ناظرین تاسیسات مکانیکی فکر می کنند که وظایفشان از زمان سفت کاری و یا نازک کاری شروع می شود و تا آن زمان نباید هیچ سرکشی به ساختمان داشته باشند.

ناظرین برق باید در زمان تخریب ساختمان؛ به جهت کنترل ایمنی کنتور برق ، در محل کارگاه ساختمانی حضور داشته باشند.

گاهاً مشاهده می گردد که در زمان تخریب ساختمان، کنتور برق را از ساختمان جدا کرده وبه درخت می بندند و یا در جایی نصب می کنند که در معرض بارش باران و یا خیس شدن قرار میگرید که این موضوع می تواند برای عوامل اجرایی کارگاه و افراد ثالث حادثه ساز باشد.همچنین باید دقت شود کنترل کابلهای برق خیابان که در ساختمانهای مخصوصاً شمالی ؛ دارای ارتفاع کمی هستند می توان با کامیون، در حین تخلیه بار و مصالح، تماس پیدا کند و می تواند حادثه برق گرفتگی ایجاد کند . حتی در روزی که جرثقیل برای برپا کردن ستون در پروژه حاضر می شود می تواند به این کابلهای برق برخورد کرده و حادثه ساز شود. بنابراین ابلاغ دستور کارهای به موقع به سازنده و مالک دراین موارد بسیار مهم بوده و از وظایف ناظر برق می باشد.

موضوع مهم بعدی که باید ناظرین برق آن را کنترل نمایند؛ سیم های برق پشت کنتور همسایه های مجاور میباشد؛

• مخصوصاً در زمان تخریب و یا آب دادن و عمل آوری بتن اسکلت ساختمان درحال ساخت؛ که باید دقت نمایند این سیم ها خیس نشوند.ناظرین برق دقت کنند، وقتی که ساختمان تحت نظارتشان تخریب می شود ممکن است پشت کنتور برق همسایه که به سمت ساختمانشان است؛ دارای سیمهای لخت باشد و پشت کنتورنمایان گردد.بنابراین لازم است در ابتدای امر طی دستور کاری عایق کاری و یا سیمانکاری پشت این کنتور ها را به مالک یا سازنده ابلاغ نمایند تا آب به این قسمت نفوذ نکند. وظیفه انجام این کارها بر عهده ناظر برق و ناظر هماهنگ کننده می باشد.

کنترل بعدی که مهندس ناظر برق باید انجام بدهد ؛ کنترل اجرای چاه ارت میباشد.

موکداً تاکید می گردد چاه ارت باید در زمان تجهیز کارگاه اجرا و راه  اندازی گردد.این تصور اشتباه است که همه فکر می کنند چاه ارت باید در زمان راه اندازی آسانسور و بهره برداری از ساختمان اجرا شود، زیرا با توجه به اینکه کارگاه ساختمانی برق دارد و امکان بروز هر گونه حادثه برق گرفتگی برای عوامل کارگاهی وجود دارد؛ لازم است چاه ارت و کلید محافظ جان در ابتدای شروع عملیات ساختمانی اجرا و راه اندازی گردد.لازم است ناظر برق و ناظر هماهنگ کننده، سازنده را متقاعد کنند تا این کار را درابتدای عملیات انجام دهد در غیر اینصورت باید مراتب به شهرداری گزارش و دستور توقف عملیات ساختمانی صادر گردد.

کنترل بعدی ناظر برق ؛ کنترل و بررسی لوازمات برقی کارگاه ساختمانی

اعم از کابل های برق بالابر ، ترانس برق و دستگاه فرز و سیستم گرمایش برقی اتاق نگهبانی و کابلهای برق رسانی به طبقات برای روشنایی طبقات و غیره میباشد.

وظیفه بعدی مهندس ناظر برق؛ کنترل و مطابقت سیم کشی و لوله کشی های برق با نقشه های مصوب تاسیسات برقی می باشد

جنس و سایز سیم و کیفیت آن به همراه بررسی کیفیت لوله های برق نیز از وظایف ناظر برق میباشد.کنترل مسیر لوله های برق که باید مورب نباشد وباید افقی باشد و همچنین مسیر لوله های برق باید کاملاً مشخص باشد تا اگر در آینده کسی قصد سیم کشی جدیدی داشت بتواند از این لوله ها استفاده کند.

کنترل و اجرا و تست چاه ارت نیز از وظایف ناظر برق می باشد.

نحوه اجرای همبندی سیم ها باید توسط ناظر برق کنترل گردد.فیوز محافظ جان باید برای هر واحد جداگانه نصب و اجرا گردد.سیم پنجم که به صاعقه گیر معروف است باید اجرا شده و توسط ناظر برق کنترل گردد.(رجوع به جلسه 111)

کنترل جانمایی کلید و پریز داخل واحد ها و مشاعات از وظایف مهندس ناظر برق می باشد.

کلید و پریزهای برق نباید در مجاورت روشویی وظرفشویی و داخل حمام نزدیک دوش باشد. محل جعبه کلیدهای مینیاتوری باید در جایی باشد که از دسترس اطفال و کودکان دور بوده و ارتفاع آن رعایت گردد.استفاده از لوله خرطومی ممنوع است . به طور کلی مصالح غیر استاندار نباید در تاسیسات برقی و درکل در ساختمان استفاده کرد. همچنین ناظرین برق باید به این موضوع دقت کنند که سیم ارت برای تمام قسمت های ساختمان و تمام واحد ها اجرا گردد نه فقط برای قسمت های خاص که مورد نظر سازنده باشد.

موضوع مهم بعدی کنترل چراغ های روشنایی داخل استخر ها و آبنما ها در آپارتمانها می باشد

که باید از لامپهای 12 ولتی برای روشنایی آنها استفاده گردد.به هیچ عنوان از برق 220ولت نباید برای روشنایی آبنماها و استخرها و جکوزی استفاده کرد ولو اینکه فیوز محافظ جان هم داشته باشد و ناظرین برق باید به این موضوع توجه خاص داشته باشند. موضوع بعدی قابل کنترل توسط ناظرین ؛ کنترل برق مشاعات می باشد که باید در دسترس باشند و اگر سنسور چشمی باشند باید دارای کلید قطع و وصل هم باشند.کنترل مکانیز برق آسانسور نیز از وظایف ناظر برق می باشد.

نکته جالب توجه دیگر در خصوص وظایف ناظرین برق ؛ کنترل جانمایی تاور کرین در حین اجرای ساختمان می باشد

که در ابتدای امر نصب می گردد و باید ناظرین کنترل نمایند تا بازوی تاورکرین در حین چرخش وارد حریم سیم های برق دکل های فشار قوی نشوند و مانند حادثه غرب تهران که در حین آرماتوربندی دکل تاور وارد حریم دکل برق فشار قوی شد و بر اثر فلوی مغناطیسی 6 نفر کارگر آرماتوربند و اپراتور تاور دچار برق گرفتگی شدند و فوت کردند.

مسئولیت و سهم تقصیر مهندسان ناظر برق در حوادث ساختمانی بدین صورت می باشد که اگر کارگران و یا پیمانکاران تاسیسات برقی در کارگاه دچار حادثه ای شوند؛ مهندس ناظر برق و ناظر هماهنگ کننده درصد تقصیر خواهند گرفت.

اشخاص ثالثی که به هر دلیلی وارد کارگاه ساختمانی می شوند اگر دچار برق گرفتگی شوند؛ ناظرین برق و هماهنگ کننده مسئول خواهند بود .

در ادامه به شرح وظایف ناظرین تاسیسات مکانیکی خواهیم پرداخت.

همانطور که قبلاً عرض کردیم ناظرین تاسیسات مکانیکی وظایفشان از زمان صدور پروانه ساختمانی شروع می شود.

ناظر تاسیسات مکانیکی باید درزمان تخریب درمحل کارگاه حضور داشته باشد.

• درهنگام تخریب و برچیدن علمک گاز باید دستور کارهای لازم به سازنده و مالک؛ از طرف این ناظر صادر گردد و باید یک گزارشی هم به ناظر هماهنگ کننده دراین زمینه ارائه گردد.در خصوص جابجایی کنتور آب به دلیل اینکه زیر عبور و مرور ماشین آلات ساختمانی قرار نگیرد و آسیب نبیند ؛ ناظر تاسیسات مکانیکی باید راهکارهای مناسبی را ، طی دستور کاری به سازنده ابلاغ نماید زیرا در صورتی که لوله های مربوط به کنتور آب دچار آسیب و شکستگی شوند این امکان وجود دارد که در گودبرداری های عمیق ، دیواره گود را دچار آبشستگی و نهایت ریزش نمایند.

ناظرین تاسیسات مکانیکی باید دودکش و دریچه تبادل هوای آزاد و سیستم گرمایش

و  لوازمات گازی پخت و پز اتاق های موقت اسکان کارگران و نگهبان را دائم کنترل  و نظارت نمایند.

انطباق نقشه تاسیسات مکانیکی با نقشه های مصوب و نظارت بر اجرای درست آن

و کنترل استفاده از مصالح تاسیساتی استاندارد و کنترل ابعاد و اندازه لوله های مصرفی و غیره  نیز از وظایف ناظرین تاسیسات مکانیکی می باشد.نظارت بر کیفیت مصالح سیستم فاضلاب و همچنین کیفیت مصالح سیستم سرمایشی و گرمایشی از وظایف ناظر مکانیک میباشد.

نظارت بر اجرای درست کفشور های فاضلاب، کنترل نصب شیر آلات، کنترل سیفون توالت فرنگی و فلاش تانک از وظایف ناظر مکانیک می باشد.

یکی از نکات مهم قابل ذکر در شرح وظایف مهندسین ناظر تاسیسات مکانیکی ؛ کنترل مضاعف شرح وظایف ناظر گاز میباشد.

یعنی اینکه کنترل مضاعف ناظر گاز بر عهده مهندس ناظر تاسیسات مکانیکی می باشد.

این وظایف شامل :

1. اجرای صحیح دودکش ها.
2. کنترل کلاهک دودکش ها از روی پشت بام.
3. کنترل دریچه تبادل هوای آزاد.
4. کنترل نوع مصالح مصرفی در دودکش ها و دودبند بودن لوله ها.
5. کنترل لوله کشی های گاز و بررسی کیفیت و جنس لوله ها .
6. کنترل نصب صحیح رادیاتور ها و پکیچ شوفاژ دیواری .
7. کنترل نصب صحیح آبگرمکن ها و لوله های دودکش مربوطه.
8. کنترل هواکش و ونت چاههای فاضلاب که به پشت بام ختم می شودکه جهت جلوگیری از جمع شدن گاز انفجاری متان باید اجرا گردد.
9. کنترل وضعیت قرارگیری دودکش های همسایگان مجاور که نباید با اجرای ساختمان شما این دودکش ها آسیب دیده و یا مسدود شوند.
10. نظارت بر سیمانکاری و اندود کاری اضلاع مجاور ملک درحال ساخت که نباید در موقع سیمانکاری مصالح به داخل دودکش همسایگان وارد شود و نهایت آن را مسدود نماید.
11. کنترل اینکه کولر آبی و پکیچ شوفاژدیواری در بالکن ها کنار هم قرار نگیرند.
12. کنترل سیستم اطفاء حریق و شبکه خودکار باران و منبع آب اطفاء حریق.
13. کنترل درب منبع آب شرب که این کنترل با ناظر معماری همپوشانی دارد.
14. کنترل پمپ آب و تاسیسات موتورخانه و چیلر ها.

یکی ازنکات مهم قابل ذکر که باید ناظرین مکانیک کنترل نمایند ؛ کنترل وجود شیر فلکه آب سرد و گرم برای هر واحد درآپارتمان ها می باشد که هر واحدی بتواند در مواقع اضطراری؛ آن را قطع و وصل نماید. همچنین کنترل کیفیت این شیرآلات بسیار اهمیت دارد.

اگر در ساختمان حادثه ای اتفاق بیفتد که منجر به خسارات مالی و جانی شود و این حادثه مربوط به عوامل اجرایی اکیپ های تاسیسات مکانیکی باشد ناظر تاسیسات مکانیکی و ناظر هماهنگ کننده درصد تقصیر خواهند گرفت.